FULL MOON OF MARCH🌕

වසර දහස් ගනණකට ඈත අතීතයේ සිට ම මිනිසා නොසංසිදෙන කුතුහලයෙන් යුක්තව විද්‍යාතමකව හා අවිද්‍යාත්මකව අකාශ වස්තූන් සමඟ ගණුදෙනු කරන්නට විය. එම යුගයන්ට වඩා තාක්ෂණික ප්‍රගමනයක් ලබා ඇති නූතනයේ වඩාත් විද්‍යානුකූලව ආකාශ වස්තූන් නිරීක්ෂණය කරමින් නව තොරතුරු රැසක් ලොවට අනාවරණය කරමින් පවතී.

අකාශ වස්තූන් පිළිබඳ සොයා බැලීමේ දී පෘථිවියට සමීපස්ථ ග්‍රහයා වන චන්ද්‍රයා පිළිබඳ විමසා බැලිය යුතුම ය. නූතන විද්‍යාවේ පියා ලෙස සැලකෙන ගැලීලියෝ ගැලීලි විසින් චන්ද්‍රයා සතුව ප්‍රධාන කාලාවන් 04 ක් පවතින බව සොයා ගන්නා ලදී. මෙම කලාවන් අතර විශේෂ ස්ථානයක් පුන් සඳට හෙවත් පූර්ණ චන්ද්‍රයාට හිමි වේ.

සෑම මසක ම එක් දිනක් පූර්ණ චන්ද්‍රයා දිස් වන අතර මිනිසුන් විසින් එක් එක් මාසයන් හි දිස්වන චන්ද්‍රයන් විවිධ නම් වලින් හැඳින්වීය. මාර්තු මස චන්ද්‍රයා පොදුවේ මිනිසුන් හැඳින්වූ යේ ‘හෙරල්ඩ්’ ලෙස ය.වසන්තයේ ආරම්භය සහ නව කෘෂි කර්මාන්ත ආරම්භ කිරීම මෙම මස සිදු වීම ඊට හෙතුවයි. මීට අමතරව විවිධ හේතූන් මත විවිධ ජන වර්ඟ මෙම සඳ විවිධ නම් වලින් හඳුන්වා දී ඇත.උදාහරන ලෙස, දකුණු ස්වදේශික ඇමරිකානු ගෝත්‍රිකයන් මෙම සඳ ‘පණු සඳ’ ලෙස හැඳින්වීය. ඊට හේතුව මාර්තු මස පවතින උණුසුම නිසා පෘථිවිය මත ඇති අයිස් දියවීම ආරම්භ වී ඒ හේතුවෙන් පණුවන් පොළොවෙන් පිටතට පැමිණීමයි.

Shawnee වැනි උතුරු ඇමරිකානු ගෝත්‍රයන් හී මෙමෙ සඳ හැඳින්වූයේ ‘sap moon’ ලෙසයි.

    ඇන්ග්ලෝ-සැක්සන්වරු ඔවුන්ගේ භෝග වල තත්වය අනාවැකි කීමේ මාර්ගයක් ලෙස පවා පණු සඳ හෙවත් මාර්තු මස දිවන පූර්ණ චන්ද්‍රයා භාවිතා කළහ. එය කුණාටු සහිත නම් ඔවුන් එය හැඳින්වූයේ ‘කුණාටු සඳ’ ලෙසිනි. එය ඔවුන්ගේ වගාවන් අසාර්ථක වන බවට ලකුණක් විය. නමුත් එය වියළි නම් ඔවුන් එය ‘රළු සඳ’ ලෙස හැඳින්වූ අතර එය සරු අස්වැන්නක් පෙන්නුම් කරයි.

    Pueblo ගෝත්‍රිකයන් එය ‘පත්‍ර කඩා හලන සඳ’ ලෙස නම් කළ අතර ෂෝෂෝන් සංස්කෘතියේ එය හැඳින්වූයේ ‘උණුසුම් සඳ’ ලෙසිනි. මීට අමතරව අමතරව නිර්මල සඳ ලෙසත්, කපුටු සඳ (Crow Moon) ලෙසත්, තවත් විටෙක එය ‘කබොල චන්ද්‍රයා’ ලෙසත් හැඳින්විය.

    මාර්තු මස යනු, ශීත කාලයේ අවසානය සනිටුහන් කරමින් වසන්තය උදා වන මාසය යි. ස්භාවධරමයේ මේ කාල වකවානුවේ සිදුවන සංසිද්ධීන් ඇසුරින් ඉහත නම් වලින් හැඳින් වූ අතර ආගමානුකූල අර්ථයෙන් බැලූ කල බෞදාධාගමිකයන්ට උතුම් වූ පුරපසලොස්වක පොහෝ දින යෙදෙන්නේ පූර්ණ චන්ද්‍රයා දිස්වන දිනට ය. මෙම වසරේ නම් එය මාර්තු 17 වන දිනට යෙදී ඇත. හින්දු බැතිමතුන් ද මෙදිනට ම හෝලි උත්සවය පවත්වයි. මේ අනුව පූර්ණ චන්ද්‍රයා සොබාදහමේ හා මිනිස් ජීවිතයන් අතර ඇති අන්‍යෝන්‍ය සබැඳියාව මනාව විද්‍යාමනා කරන්නේ ය.

© Vishmi Sahashra

🖼️Graphics by : Niru Ruwanya

 

J'pura Astronomy Club

💫More beyond💫

🌕🌖🌗🌘🌑🌒🌓🌔🌕

#japuraAstro

#usjAstro_2022

#planetof_Observation💫